Perspektywa autonomicznego układu nerwowego na stan zapalny
„Prawdziwa skuteczność tkwi w umiejętnym, świadomym i pełnym współczucia zrozumieniu własnego układu nerwowego”.
Michael Allison
Dla uproszczenia wyobraźmy sobie, że nasz autonomiczny układ nerwowy to baza, która wpływa na start, nawigację i wyłączenie innych układów i procesów w naszym organizmie. Od tego, jak ta baza funkcjonuje zależy cała reszta. Misją, nadrzędnym jej celem jest przetrwanie. Ma swoje oddziały, które specjalnie dla niej stale monitorują co się dzieje dookoła i wszystko wrzucają tylko do dwóch kategorii. Pierwsza: bezpiecznie, a druga: niebezpiecznie. W zależności od kategorii odpalana jest inna procedura.
Bezpiecznie, czy niebezpiecznie?
W pierwszym wypadku czujemy się ok, możemy się rozwijać, regenerować, odpoczywać, nawiązywać relacje, wychodzić do świata i znowu wracać do bezpiecznej bazy jak poczujemy, że już wystarczy, czas na integrację. Czujemy zadowolenie, spokój, nasze zdrowie jest w porządku, a nawet jeśli coś się dzieje, to ten powrót do zdrowia jest dynamiczny i nie wymaga wyciągania ciężkich dział.
W drugim przypadku wszystkie powyższe funkcje są odwoływane i włącza się procedura alarmowa, ma ona swoje specyficzne stany. Tutaj nie ma już czasu na regenerację, odżywienie wszystkich struktur i dobrostan. To co się liczy to przeżycie: zwyciężyć, uciec lub ewentualnie znieruchomieć.
Stan zapalny
Nasz organizm ma w swoim repertuarze mnóstwo, niesamowitych procesów, zaplanowanych mechanik, automatyzmów i struktur, które sobie działają w tle i nie musimy im nawet wydawać poleceń.
Jednym z takich super hiper mechanizmów jest stan zapalny. Czyli ten moment, w którym został podniesiony alarm i trzeba rozpocząć akcje: obrona i atak, a także destrukcja (nieprzyjaciela – jak dobrze pójdzie), a potem gojenie.
Pobudzone do działania zostają nasze linie obronne, rozpoczyna się produkcja cytokin prozapalnych, które krążą po organizmie i dobrze wiedzą co robić. To jest ta potęga organizmu do samoleczenia, naprawy, dbania o zdrowie i mobilizacji naszych wewnętrznych sił.
Jednak jednocześnie jest to działanie, które wprowadza dysharmonię w pracy układu współczulnego i przywspółczulnego, neuroprzekaźników pobudzających i hamujących, na rzecz tych pobudzających. A zatem jest to wytrącenie z homeostazy i przesterowanie współczulne.
Bardzo potrzebne na czas choroby, ale co jeśli to jest stan przewlekły, długotrwały, nawracający? Zabiera on naszemu autonomicznemu układowi nerwowemu możliwość powrotu do regulacji, wyciszenia. Gałąź brzuszna jest wycofana i oddała pierwszeństwo tej „walce”, a zatem nie mamy dostępu do zaangażowania społecznego i do wszystkich zalet płynących z tego stanu, czyli tego co w kategorii bezpieczne jest dla nas dostępne.
Nie ignoruj
Taka przedłużająca się walka osłabia nasz organizm, może w efekcie również bardzo niekorzystnie wpłynąć na działanie całego układu nerwowego. A jednocześnie ten stan może być spowodowany nie działającym dobrze nerwem błędnym i całym układem autonomicznym. I koło się zamyka.
To na czym nam zależy to pozwolenie by organizm zrobił swoje i możliwie jak najszybciej przeszedł w tryb regeneracji.
Dlatego ignorowanie stanu swojego zdrowia, zakopywanie pod dywan sygnałów świadczących o tym, że coś jednak jest na rzeczy jak np. nawracające infekcje, nadmierne pobudzenie, złe samopoczucie, problemy jelitowe itd. jest po prostu niebezpieczne. Jeszcze gorszym pomysłem jest nieustający pęd nawet w trakcie choroby czy osłabienia.
A musisz pamiętać, że stan zapalny to nie tylko przewlekłe choroby immunologiczne, poważne schorzenia, tygodniowy katar i kaszel. Stan zapalany to też małe ranki, mikrouszkodzenia dziąseł np. w trakcie mycia zębów, gojenie skóry po zabiegach dermatologicznych itd.
Układ nerwowy i jego ekipa
Na to jak nasz organizm będzie działał w trakcie stanów zapalnych, czy i kiedy będzie je wywoływał i jak sobie będzie z tym radził ma wpływ cała masa czynników: już wiesz, że praca autonomicznego układu nerwowego pełni tu ważną rolę, ale również m.in sen, dieta, ruch, równowaga hormonalna, leki, choroby autoimmunologiczne, depresja i wiele innych.
Wszystko co robimy i z czym się spotykamy niesie jakąś informację do naszego autonomicznego układu nerwowego. Te wyspecjalizowane oddziały to m.in. twoje zmysły, a w nich układ przedsionkowy, ale też układ propriocepcji oraz nerwy czaszkowe. Warto zadbać o całą ekipę, by komunikacja do i z naszej bazy zachodziła bez zarzutu.
Ponieważ żyjemy nasze życia opowieścią, która ma początek w naszym autonomicznym stanie, potrzebujemy wiedzieć jaka misja w nim gra na co dzień. Twój układ nerwowy potrzebuje elastycznie i adekwatnie przełączać się po swoich stanach, dobrze czytać procedury i dobrze komunikować swoim oddziałom kolejne kroki. Dla szybko biegnącego świata, efektywności, wyników, medialnych sukcesów może się to wydawać niczym szczególnym, ale dla Twojego układu nerwowego to jest na wagę złota i jest podstawą do zdrowia.
💚Jeśli chcesz postawić pierwszy krok na drodze do samoregulacji to zapraszam do Tajnej Misji NNO – pobierz pdf i odbierz 5 maili https://wilkkarolina.pl/tajna-misja/
💚Jeśli chciałabyś otrzymywać bezpłatne listy do Twojego układu nerwowego na swoją skrzynkę, zapisz się tu: https://wilkkarolina.pl/listy-uklad-nerwowy
💚Jeśli chcesz od razu zanurkować w temat głębiej, wskocz po ebooka Samoregulacja na wyciągnięcie ręki. W tym ebooku łagodnie poprowadzę Cię przez krainy Twojej psychofizjologii. Dowiesz się jak Twój styl życia może wpływać na funkcjonowanie Twojego układu nerwowego, czego nie nauczyłaś/nie nauczyłeś się w szkole, a być może jest dużo ważniejsze niż geografia, ułamki, ortografia i historia. https://wilkkarolina.pl/produkt/ebook-aun/
💚 Jeśli czujesz, że praca z autonomicznym układem nerwowym mogłaby Ci się teraz przydać i chcesz do tego podejść indywidualnie to serdecznie zapraszam do zapisu na sesje online https://wilkkarolina.pl/wolna-od-schematow-konsultacja/.
W razie pytań zapraszam do kontaktu.
Karolina Wilk – Autorka rozwojowych programów online dla kobiet, cyklu wywiadów, podcastu i książki „Kobieta na ścieżce odwagi”. Zafascynowana konstrukcją człowieka i tym jak przejawia się na tym świecie. Zakochana w pracy z układem nerwowym. Uczyła się m.in Coachingu opartego na potrzebach z Pernille Plantener, Conscious Healing z Thomasem Hublem, Psychobiologii z Marzanną Radziszewską, ukończyła również Integralne Studium Rozwoju Osobistego oraz Kurs terapii traumy oparty o neurobiologię interpersonalną z Sabiną Sadecką i wiele innych. Nieustannie we własnej podróży do siebie.